พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธมฺมปาโล) | พระสังฆาธิการ

พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธมฺมปาโล)


 
วัด วัดพระนคร
ท้องที่ นครศรีธรรมราช
สังกัด ธรรมยุติกนิกาย


VIEW : 1,268

เพิ่ม/แก้ไขข้อมูล

สถานะเดิม


     พระครูเหมเจติยานุรักษ์ มีนามเดิมว่า เนียม ไม่ปรากฏนามสกุล เกิดประมาณ ปี พ.ศ. ๒๓๙๐ ภูมิลำเนาเดิม อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช


การศึกษา

     ได้รับการศึกษาอักขระขอมโบราณ ท่องสวดมนต์ภาวนา ฝึกฝนเจริญวิปัสสนาและธุดงค์วัตร จากพระคณาจารย์ผู้ทรงคุณวิเศษในยุคนั้นหลายรูปจนเชี่ยวชาญและแตกฉาน (คาดว่าคงไปศึกษาเล่าเรียนในสำนักพระครูเทพมุนี (แก้ว) ณ วัดเพชรจริก )


อุปสมบท สายธรรมยุติเก่า

     พระเนียม วัดพระนคร ได้อุปสมบท ณ วัดเพชรจริก โดยมี พระครูเทพมุนี (แก้ว) ในนิกายธรรมยุติเดิมที่สืบสายมาจาก พระครูเทพมุนี (แก้ว) ซึ่งในครั้งนั้นยังคงมีอยู่ประมาณ ๕๐ รูป ซึ่งตั้งครั้งแรก ณ วัดเพชรจริก ซึ่งหมายถึง วชิรญาณ สืบสายจากพระวชิรญาณเถระ คือ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

     *วัดเพชรจริกได้ชื่อว่าเป็นวัดธรรมยุติแห่งแรกของเมืองนครศรีธรรมราช


ศึกษาพระปริยัติธรรมที่กรุงเทพมหานคร

     ** ปีฉลู พ.ศ. ๒๔๓๒ พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส เสด็จมาตรวจการพระศาสนาในหัวเมืองปักษ์ใต้ พระอธิการม่วง/พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม) แต่เมื่อยังเป็นอันดับ ได้เข้าเฝ้าและตามเสด็จกลับมาศึกษาพระปริยัติธรรมที่กรุงเทพมหานคร ทรงให้ท่านอยู่วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร อยู่ระยะหนึ่ง จึงได้ทูลขอกลับจังหวัดนครศรีธรรมราช

ตำแหน่ง

ฝ่ายปกครอง

พ.ศ. ๒๔๓๒ (ร.ศ. ๑๐๘)  เป็น เจ้าอาวาสวัดพระนคร
พ.ศ. ๒๔๓๒ (ร.ศ. ๑๐๘)  เป็น เจ้าคณะรองเมืองนครศรีธรรมราช
พ.ศ. ๒๔๔๒ (ร.ศ. ๑๑๘)  เป็น เจ้าอาวาสวัดชลเฉนียน
พ.ศ. ๒๔๔๙ (ร.ศ. ๑๒๕)  เป็น เจ้าคณะเมืองนครศรีธรรมราช

ผลงาน


  • ขณะที่ดำรงตำแหน่งทางการปกครองคณะสงฆ์ ในตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัด ได้ออกตรวจการคณะสงฆ์อย่างเสมอปรากฏในรายงานการตรวจการคณะสงฆ์ของท่านเจ้าคุณพระรัตนธัชมุนี (ม่วง รตนทฺธโช) อดีตเจ้าคณะมณฑลนครศรีธรรมราช ขณะดำรงสมณศักดิ์ ที่ พระศิริธรรมมุนี เจ้าคณะมณฑลนครศรีธรรมราช ตามรายงานตรวจจัดการคณะการพระศาสนา และการศึกษา จำนวนศก ร.ศ. ๑๒๔ ได้อย่างเรียนร้อย สะท้อนให้เห็นความสามารถของท่านพระครูเหมเจติยานุรักษ์ ในทางการปกครองและมีความรู้ในทางการอบรมสั่งสอนประชาชนในเขตการปกครองของตน
  • สำนักเรียนกรรมฐาน ดังข้อความของท่านเจ้าคุณพระรัตนธัชมุนี (ม่วง รตนทฺธโช) อดีตเจ้าคณะมณฑลนครศรีธรรมราช รจนาไว้ว่า อยากขึ้นหวัน(สวรรค์) ให้อยู่วัดพระคอน นั้นมีที่มาที่ไปอย่างไร ที่ว่า... อยากขึ้นหวัน ให้อยู่วัดพระคอน.... ก็เพราะเนื่องจากในสมัยนั้น วัดพระคอน หรือวัดพระนคร ปกครองดูแลโดยพระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธมฺมปาโล) ซึ่งเป็นเจ้าอาวาส และดำรงตำแหน่งคณะจังหวัดนครศรีธรรมราชในขณะนั้น ท่านเป็นพระวิปัสนาจารย์ที่คร่งครัดในด้านวิปัสสนากรรมฐาน วัดพระคอนสมัยนั้นจึงเป็นสำนักวิปัสสนากรรมฐาน มีอุบาสก อุบาสิกา มาปฏิบัติธรรมมากมาย ทั้งยังเป็นวัดเจ้าคณะจังหวัด มีความร่มรื่น สงบ และงดงามสัปปายะ ฉะนั้นท่านจึงว่าใครอยากขึ้นหวัน(สวรรค์) ให้อยู่วัดพระคอน....
  • ปี พ.ศ. ๒๔๔๒ พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธมฺมปาโล) ได้ก่อตั้งเมื่อพ.ศ. ๒๔๔๒ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อใน พ.ศ. ๒๕๐๐ เดิมวัดชายคลองเป็นที่พักระหว่างซ่อมแซมพระบรมธาตุเจดีย์และเคยเป็นที่พักแรมของพระภิกษุสามเณรในช่วง พ.ศ. ๒๔๓๗-๒๔๔๑ โดยมีท่านปาน (พระครูเทพมุนีศรีสุวรรณถูปาฏมาภิบาล) เดินทางจากกรุงเทพฯ ได้ชักชวนพุทธศาสนิกชนร่วมกันบูรณะพระบรมธาตุเจดีย์ที่ชำรุดทรุดโทรม และชาวบ้านที่มาจากต่างอำเภอซึ่งได้เดินทางมากับเรือและมาเทียบท่าที่วัดนี้ เสร็จภาระกิจการซ่อมแซมพระบรมธาตุและศาสนสถานแล้ว พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธัมมปาโล) เห็นว่าบริเวณนี้เหมาะจะสร้างวัด จึงได้ซื้อที่ดินจากชาวบ้านมาสร้างเป็นวัดปฏิบัติกรรมฐาน ปัจจุบันวัดชลเฉนียน (วัดชายคลอง) เห็นว่าบริเวณนี้เหมาะจะสร้างวัด จึงได้ซื้อที่ดินจากชาวบ้านมาสร้างเป็นวัดปฏิบัติกรรมฐาน ปัจจุบันวัดชลเฉนียน (วัดชายคลอง)

มรณกาล


     พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธมฺมปาโล) เจ้าคณะเมืองนครศรีธรรมราช อาพาธเป็นอหิวาตกโรค ถึงแก่การมรณภาพวันที่ ๑๙ มิถุนายน ร.ศ. ๑๒๗ สิริอายุประมาณ ๖๒ ปี พรรษา ๔๑

     วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ร.ศ. ๑๒๗ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพนักงานส่งหีบเพลิงไปพระราชทานเพลิงศพ พระครูเหมเจติยานุรักษ์ (เนียม ธมฺมปาโล) เจ้าคณะเมืองนครศรีธรรมราช พะราชทานเงิน ๑๐๐ เฟื้อง ผ้าขาวพับ ๒ พับ

สมณศักดิ์


ร.ศ. ๑๐๐ (ตรงกับ พ.ศ. ๒๔๒๔) เป็น พระวินัยธร ฐานานุกรมใน พระครูกาแก้ว เจ้าคณะใหญ่เมืองนครศรีธรรมราช
ร.ศ. ๑๐๘ (ตรงกับ พ.ศ. ๒๔๓๒) เป็น พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะรอง ที่ พระครูกาชาต
ร.ศ. ๑๑๙ (ตรงกับ พ.ศ. ๒๔๔๔) เป็น พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะเมือง ที่ พระครูเหมเจติยานุรักษ์

ศิษย์ที่สำคัญ

  • พระรัตนธัชมุนี (แบน คณฺฐาภรโณ) อดีตเจ้าอาวาสวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร และอดีตเจ้าคณะจังหวัดนครศรีธรรมราช
  • พระธรรมวิโรจนเถร (พลับ ฐิติกโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดธรรมบูชาและอดีตเจ้าคณะจังหวัดสุราษฎร์ธานี (ธรรมยุต) อดีตประธานกรรมการคณะจังหวัดสงขลา และอดีตเจ้าอาวาสวัดมัชฌิมาวาส (จังหวัดสงขลา)
  • พระครูวิจิตรกรณีย์ (ยิ่ง สุวโจ) อดีตเจ้าอาวาสวัดโพธิเกษตร /อดีต เจ้าคณะอำเภอสวี จังหวัดชุมพร

เป็นต้น


ที่มา


หนังสือประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร เล่มที่ ๒๓ กองพุทธศาสนา สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗.
หนังสือคณะสงฆ์ธรรมยุตในภาคใต้ รวบรวมเรียบเรียงโดย พระธรรมวิสุทธิกวี ( พิจิตร ฐิตวณฺโณ ป.ธ.๙, ศน.บ., M.A) วัดโสมนัสวิหาร กรุงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๕๐.
เพจวัดพระนคร.
thailandtourismdirectory.go.th (สืบค้น 06/04/2563)

ผู้แนะนำข้อมูล


เกรียงศักดิ์ เมฆสุข : เรียบเรียง


แจ้งเพิ่มข้อมูล info@sangkhatikan.com

www.sangkhatikan.com สร้างขึ้นเพื่อให้ผู้ที่สนใจ ศึกษาข้อมูล และเป็นที่รวบรวมข้อมูลพระสังฆาธิการทั่วประเทศ
ทางผู้จัดทำขออนุญาติ เจ้าของรูปและข้อมูลทุกท่าน ที่นำมาเผยแพร่

พระสังฆาธิการ : sangkhatikan.com
สำนักงานweb : วัดสำโรงเหนือ อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ ๑๐๑๓๐
E-mail : info@sangkhatikan.com
Facebook