เมื่อ พระครูวิจารณ์สมถกิจ ได้เดินทางเข้าไปศึกษาในสำนักเรียนวัดมหาธาตุ พระนครแล้ว ก็ได้ตั้งใจศึกษาเล่าเรียนอย่างจริงจัง เนื่องจากวัดมหาธาตุ เป็นสำนักเรียนใหญ่ เป็นที่ตั้งวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแห่งสงฆ์ในส่วนกลาง ได้กำหนดกฎเกณฑ์และวางระเบียบไว้หลายประการ เช่นว่า ผู้จะเข้าประจำอยู่ในสำนักเรียนนี้ จะต้องรับการอบรมอยู่ ๑ พรรษา หลังจากเสร็จสิ้นการอบรม จะต้องสอบความรู้ทั่วไป เพื่อให้ได้มาตรฐานของสำนัก ในฐานะผู้เข้าไปอยู่ใหม่ ปรากฏว่า พระครูวิจารณ์สมถกิจ ก็ได้ผ่านการอบรม และสอบความรู้ทั่วไป ได้รับประกาศนียบัตรแสดงความชมเชยและความสามารถจากอธิบดีสงฆ์เป็นกรณีพิเศษไว้ด้วย

     ในขณะศึกษาอยู่ในสำนักเรียน ก็ได้มีโอกาสเข้าเรียนวิชาการประพันธ์ จากโรงเรียนการประพันธ์ทางไปรษณีย์ และสอบไล่ได้ประกาศนียบัตรในด้านสาขาวิชานี้เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๒ นอกจากนี้ ก็ได้ศึกษาพระอภิธรรมอยู่ชั่วขณะหนึ่ง ยังไม่ทันจบหลักสูตร ก็ได้เดินทางกลับภูมิลำเนาเดิม ครั้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๙ พระพิมลธรรม (อาจ อาสโภ) สังฆมนตรีว่าการองค์การปกครอง ในขณะนั้น เรียกตัวให้เข้าไปอบรมวิปัสสนากรรมฐาน หลังจากได้ผ่านการปฏิบัติมาพอสมควรแล้ว ก็เลยฝึกเป็นครูสอนอยู่ขณะหนึ่ง จึงได้เดินทางกลับจังหวัดสุราษฎร์ธานี