พระธรรมไตรโลก (ชื่น) | พระสังฆาธิการ

พระธรรมไตรโลก (ชื่น)


 
วัด วัดหงส์รัตนาราม ราชวรวิหาร
ท้องที่ กรุงเทพมหานคร
สังกัด มหานิกาย


VIEW : 958

เพิ่ม/แก้ไขข้อมูล

ประวัติ


     พระธรรมไตรโลก มีนามเดิมว่า ชื่น เป็นชาวเมืองแกลง มีสมณศักดิ์เป็นพระครูสุธรรมธีรราชมหามุนี เจ้าคณะเมืองระยอง ภายหลังจากสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงสถาปนากรุงธนบุรี จึงได้ย้ายมาจำพรรษาในกรุงธนบุรี ดำรงสมณศักดิ์ที่พระโพธิวงศ์ เป็นเจ้าอาวาสวัดหงส์รัตนาราม

     ต่อมาพระโพธิวงศ์ได้รับการสถาปนาเป็น สมเด็จพระอริยวงษญาณ แทนสมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ศรี) ซึ่งมีเหตุมาจากสมเด็จพระเจ้าตากสินทรงกริ้วสมเด็จพระสังฆราช (ศรี) สมเด็จพระสังฆราชชื่น เป็นพระสงฆ์ที่รอบรู้และแตกฉานในพระไตรปิฎกระดับดีเยี่ยม แม้ภายหลังจะถูกปลดออกจากตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราช ก็ยังมีรายชื่อเป็นผู้ชำระพระอภิธรรมปิฎกในส่วนปรมัตถ์ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และยังได้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดหงส์รัตนารามจนถึงแก่มรณภาพ

ตำแหน่ง

ฝ่ายปกครอง

พ.ศ. ๒๓๒๔ - ๒๓๒๕  เป็น สมเด็จพระสังฆราช แห่งกรุงธนบุรี
 เจ้าอาวาสวัดหงส์รัตนาราม

สมเด็จพระสังฆราช


     พ.ศ. ๒๓๒๔ อันเป็นปีสุดท้ายแห่งรัชกาลสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี สมเด็จพระสังฆราช (ศรี) ได้ถูกถอดจากตำแหน่งเนื่องจากได้ถวายวิสัชนาร่วมกับ พระพุฒาจารย์ วัดบางหว้าน้อย (วัดอมรินทราราม) และพระพิมลธรรม วัดโพธาราม (วัดพระเชตุพนหรือวัดโพธิ์) เรื่องพระสงฆ์ปุถุชนไม่ควรไหว้คฤหัสถ์ที่เป็นอริยบุคคล เนื่องจากคฤหัสถ์เป็นหินเพศต่ำ พระสงฆ์เป็นอุดมเพศที่สูง เพราะทรงผ้ากาสาวพัสตร์และพระจาตุปาริสุทธิศีลอันประเสริฐ ดังความว่า

     “ถึงมาตรว่าคฤหัสถ์เป็นพระโสดาก็ดี แต่เป็นหินเพศต่ำ อันพระสงฆ์ถึงเป็นปุถุชน ก็ตั้งอยู่ในอุดมเพศอันสูง เหตุทรงผ้ากาสาวพัสตร์ และพระจตุปาริสุทธิศีลอันประเสริฐ ซึ่งจะไหว้นบคฤหัสถ์ อันเป็นพระโสดานั้นก็บ่มิควร”

     ข้อวิสัชนาดังกล่าวนี้ไม่ต้องพระทัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี พระองค์จึงให้ถอดเสียจากตำแหน่งพระสังฆราช ลงมาเป็นพระอนุจร (พระธรรมดา) แล้วทรงตั้งพระโพธิวงศ์ เป็นสมเด็จพระสังฆราช และตั้งพระพุทธโฆษาจารย์ เป็นพระวันรัต

     เมื่อเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกทรงปราบดาภิเษกขึ้นเป็นพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๕ แล้ว ก็ทรงโปรดให้ถอดยศสมเด็จพระสังฆราช (ชื่น) วัดหงส์ฯ ลงเป็น พระธรรมธีรราชมหามุนี ทั้งนี้ทรงมีพระปรารภว่า "มีความรู้มาก เสียดายแต่ว่ามีสันดานสอพลอ" จากนั้นก็โปรดสถาปนาพระอาจารย์ศรี วัดระฆังโฆสิตาราม ขึ้นดำรงสมณฐานันดรศักดิ์ที่ "สมเด็จพระสังฆราช" อีกคำรบหนึ่ง จึงเป็นว่า พระสังฆราช (ศรี) วัดระฆัง ได้เป็นสังฆราชสองหน พระพุทธาจารย์และพระพิมลธรรมนั้น ก็ทรงโปรดให้คืนครองสมณศักดิ์และตำแหน่งดังเดิม และโปรดให้กลับครองวัดเก่าที่เคยสถิต

สมณศักดิ์


เป็น พระครูสัญญาบัตร ที่ พระครูสุธรรมธีรราชมหามุนี
พ.ศ. ๒๓๑๑ เป็น พระราชาคณะ ที่ พระโพธิวงศ์
พ.ศ. ๒๓๒๔ เลื่อนสมณศักดิ์ เป็น สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 3 แห่งกรุงธนบุรี ที่ สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช
พ.ศ. ๒๓๒๕ ลดสมณศักดิ์ลงเป็น สมเด็จพระราชาคณะ ที่ พระธรรมธีรราชมหามุนี ว่าที่พระพนรัตน
พ.ศ. ๒๓๓๐ ลดสมณศักดิ์ลงเป็น พระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมไตรโลก

ที่มา


wikipedia.org


แจ้งเพิ่มข้อมูล info@sangkhatikan.com

www.sangkhatikan.com สร้างขึ้นเพื่อให้ผู้ที่สนใจ ศึกษาข้อมูล และเป็นที่รวบรวมข้อมูลพระสังฆาธิการทั่วประเทศ
ทางผู้จัดทำขออนุญาติ เจ้าของรูปและข้อมูลทุกท่าน ที่นำมาเผยแพร่

พระสังฆาธิการ : sangkhatikan.com
สำนักงานweb : วัดสำโรงเหนือ อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ ๑๐๑๓๐
E-mail : info@sangkhatikan.com
Facebook