พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ ป.ธ.๖)

เกิด	๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๖๕
อายุ	๘๕ ปี
อุปสมบท	๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๕
พรรษา	๖๕

มรณภาพ	๑๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑
วัด	วัดไร่ขิง
ท้องที่	นครปฐม


สังกัด	มหานิกาย

เพิ่ม/แก้ไขข้อมูล

สถานะเดิม

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ มีนามเดิมว่า ปัญญา ทิพย์มณฑา เกิดเมื่อวันที่ ๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๖๕ ที่อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เป็นบุตรของนายไป๋และนางแช่ม ทิพย์มณฑา อาชีพกสิกรรม

บรรพชา

บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อวันที่ ๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๗ ขณะมีอายุได้ ๑๒ ปี ณ วัดกลางบางแก้ว อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม โดยมี พระครูปัจฉิมทิศบริหาร (เกิด) วัดงิ้วลาย ตำบลงิ้วลาย อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เป็นพระอุปัชฌาย์

อุปสมบทเป็นพระภิกษุเมื่อวันที่ ๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๕ เมื่ออายุได้ ๒๐ ปี ณ วัดกลางบางแก้ว อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม โดยมี พระพุทธวิถีนายก (เพิ่ม ปุญฺญวสโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ และได้รับฉายาว่า "อินทฺปญฺโญ"

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ดำรงตำแหน่งในทางปกครองคณะสงฆ์ อาทิ เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม และที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๑๔ เป็นต้น สำหรับสมณศักดิ์ชั้นสุดท้ายเป็นที่พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ พระราชาคณะเจ้าคณะรอง ชั้นหิรัญบัฏ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๙ ตลอดชีวิตของท่าน ได้ทุ่มเทเวลาให้กับการพัฒนาด้านบริการชุมชนและสาธารณสุข โดยเฉพาะการสร้างโรงพยาบาลเมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง) ซึ่งมีชื่อเสียงในด้านการรักษาดวงตา

เกียรติคุณ

พ.ศ. ๒๕๒๖	ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณผู้บำเพ็ญประโยชน์ด้านการศึกษา จากรัฐมนตรีว่าการ กระทรวงศึกษาธิการ
พ.ศ. ๒๕๒๗	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าบริจาคทรัพย์ซื้อที่ดิน มอบให้โรงเรียนภัทรญาณวิทยา จังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๒๗	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าอุปถัมภ์การจัดงานครบรอบ ๖๐ ปี ของสมาคมศิษย์เก่าพลศึกษา
พ.ศ. ๒๕๒๘	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าให้การอุปการคุณแก่สมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย
พ.ศ. ๒๕๒๙	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าได้มอบเงินสมทบทุน “มูลนิธิคนหนังสือพิมพ์”
พ.ศ. ๒๕๓๐	ได้รับพระราชทานเกียรติคุณบัตรและเสมาธรรมจักรในฐานะบุคคลผู้ทำคุณประโยชน์ ต่อพระพุทธศาสนา ประเภท “ส่งเสริมพัฒนาชุมชนโดยใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา” จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
พ.ศ. ๒๕๓๑	ได้รับปริญญาพุทธศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาครุศาสตร์) จากมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์
พ.ศ. ๒๕๓๒	ได้รับปริญญาศิลปศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาการพัฒนาชุมชน)
พ.ศ. ๒๕๓๒	ได้รับโล่เกียรติคุณแสดงว่าเป็นผู้ให้การสนับสนุนกิจกรรม ของสมาคมไปรษณีย์โทรเลข
พ.ศ. ๒๕๓๓	ได้รับโล่เกียรติคุณแสดงว่าให้ความอนุเคราะห์สนับสนุนโครงการอบรมเชิงปฎิบัติการ “เรื่องเทคนิคการให้ คำปรึกษาแบบกลุ่ม “Sensitivity Training”
พ.ศ. ๒๕๓๓	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้ให้ความอนุเคราะห์ปรับปรุงห้องบริการโสต ทัศนวัสดุ ในหอสมุดและโครงการห้องสมุดสู่ชนบทของวิทยาลัยครูนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๓๔	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้จัดสร้างห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี”
พ.ศ. ๒๕๓๕	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้ให้การอุปถัมภ์แก่โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยาจากกรมสามัญ
พ.ศ. ๒๕๓๖	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นบุคคลดีเด่นแห่งวงการศึกษาของชาติสาขาการ พัฒนาชุมชน จากสมาคมศึกษานิเทศก์แห่งประเทศไทย
พ.ศ. ๒๕๓๖	ได้รับปริญญาบัตรศึกษาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาประชากรศึกษา) จากมหาวิทยาลัยมหิดล
พ.ศ. ๒๕๓๗	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นบุคคลดีเด่นด้านบำรุงส่งเสริมพระพุทธศาสนา พัฒนาสังคม การศึกษาและวัฒนธรรมไทย จากผู้ว่าราชการจังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๓๗	ได้รับโล่เกียรติยศแสดงว่าเป็นผู้ทำคุณประโยชน์ต่อเยาวชนดีเด่น จากรองนายกรัฐมนตรี
พ.ศ. ๒๕๔๐	ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณในฐานะผู้มีอุปการะคุณต่อวงการห้องสมุดจากสมาคม ห้องสมุดแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ตำแหน่ง

ฝ่ายปกครอง


พ.ศ. ๒๔๙๖	เป็น พระธรรมธรจังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๐๓	เป็น เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง
พ.ศ. ๒๕๐๓	เป็น พระอุปัชฌาย์
พ.ศ. ๒๕๐๘	เป็น เจ้าคณะจังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๐๘	เป็น ผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดพระงาม
พ.ศ. ๒๕๑๗	เป็น รองเจ้าคณะภาค ๑๔
พ.ศ. ๒๕๓๓ - ๒๕๕๑	เป็น เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง
พ.ศ. ๒๕๔๔ - ๒๕๔๕	เป็น เจ้าคณะภาค ๑๔
พ.ศ. ๒๕๔๕	เป็น ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๑๔ ^[1]

ฝ่ายการศึกษา

พ.ศ. ๒๔๘๕	เป็น ครูสอนปริยัติธรรม
พ.ศ. ๒๔๘๖	เป็น กรรมการตรวจประโยคนักธรรมสนามหลวง
พ.ศ. ๒๔๘๘	เป็น ผู้ก่อตั้งโรงเรียนบาลี วัดตุ๊กตา อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๔๙๕	เป็น อาจารย์ใหญ่โรงเรียนสหศึกษาบาลี วัดพระปฐมเจดีย์
พ.ศ. ๒๔๙๕	เป็น ผู้รักษาการแทนศึกษาอำเภอเมืองนครปฐม
พ.ศ. ๒๔๙๘	เป็น ศึกษาจังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๐๑	เป็น ผู้ก่อตั้งโรงเรียนบาลี วัดอ้อมใหญ่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๐๓	เป็น เจ้าสำนักเรียนโรงเรียนบาลีวัดไร่ขิง
พ.ศ. ๒๕๐๓	เป็น ผู้อุปถัมภ์โรงเรียนวัดไร่ขิง (สุนทรอุทิศ)
พ.ศ. ๒๕๐๓	เป็น ผู้อุปถัมภ์โรงเรียนอนันต์สุนทรศึกษา ชื่อปัจจุบัน คือ โรงเรียนวัดไร่ขิงวิทยา
พ.ศ. ๒๕๐๕	เป็น กรรมการอุปถัมภ์โรงเรียนเพิ่มวิทยามูลนิธิ อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๕๑๒	เป็น กรรมการตรวจประโยคบาลีสนามหลวง
พ.ศ. ๒๕๑๗	เป็น อาจารย์ใหญ่โรงเรียนศึกษาผู้ใหญ่ วัดไร่ขิง
พ.ศ. ๒๕๑๘	เป็น ผู้อำนวยการฝึกซ้อมอบรมบาลีก่อนสอบของคณะสงฆ์ภาค ๑๔
พ.ศ. ๒๕๒๒	เป็น ผู้อำนวยการโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดไร่ขิง

งานเผยแผ่

พ.ศ. ๒๔๙๖	เป็น พระธรรมทูต อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม
พ.ศ. ๒๔๙๖	เป็น อนุกรรมการอบรมประชาชน (อ.ก.ช.)
พ.ศ. ๒๕๑๒	เป็น ผู้อำนวยการฝึกซ้อมอบรมพระอุปัชฌาย์ในเขตภาค ๑๔

มรณกาล

พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) มีโรดประจำตัวคือโรคเบาหวาน โรคหัวใจ และความดันโลหิตสูง และป่วยเรื้อรังมานานนับสิบปี ท่านได้เข้ารักษาตัวครั้งสุดท้ายที่โรงพยาบาลธนบุรี เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ ๙ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ และมรณภาพเมื่อกลางดึกวันที่ ๑๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ ด้วยอาการสงบจากอาการติดเชื้อที่ปอดและกระแสโลหิต สิริรวมอายุได้ ๘๕ ปี ๔ เดือน ๕ วัน พรรษา ๖๕ พรรษา พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้ำสรงศพและพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ตามสมณศักดิ์

สมณศักดิ์

๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๐๐ เป็น พระครูสัญญาบัตร ที่ พระครูทักษิณานุกิจ

๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๐๔ เป็น พระราชาคณะชั้นสามัญ ที่ พระปัญญาวิมลมุนี ^[2]

๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๑ เป็น พระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชปัญญาภรณ์ สุนทรธรรมวาที ศรีปริยัติกิจ ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี ^[3]

๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๔ เป็น พระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพวรเวที นรสีห์ธรรมานุนายก ตรีปิฎกวิภูษิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี ^[4]

๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ เป็น พระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมมหาวีรานุวัตร พิพัฒนกิจโกศล โสภณธรรมสุธี ศรีปริยัติกิจจานุกิจ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี ^[5]

๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ เป็น พระราชาคณะเจ้าคณะรอง มีราชทินนามตามที่จารึกในหิรัญบัฏว่า พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธจริยาปริณายก ดิลกศีลาทิขันธสุนทร บวรธรรมภาณ๊ สาธุการีธรรมากร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

ที่มา

1. มติมหาเถรสมาคม เรื่อง เสนอขอแต่งตั้งพระสังฆาธิการเป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๑๔

2. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๗๘, ตอนที่ ๑๐๔ ง, ๑๕ ธันวาคม ๒๕๔, หน้า ๖

3. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๘๕, ตอนที่ ๑๒๒ ง, ๓๑ ธันวาคม ๒๕๑๑, หน้า ๒

4. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๙๘, ตอนที่ ๒๐๖ ง , ๑๗ ธันวาคม ๒๕๒๔, หน้า ๑

5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๑๐๗, ตอนที่ ๒๔๒ ง, ๕ ธันวาคม ๒๕๓๓, หน้า ๒

เว็บ-พระ

ทำเนียบอดีตพระราชาคณะภาคตะวันตก

วัดไร่ขิง พระอารามหลวง