เมื่อเด็กชายช้างได้เจริญวัยขึ้นบิดามารดาได้ส่งไปบรรพชาเป็นสามเณร ณ กรุงเก่ากับท่านอาจารย์สุกที่วัดท่าหอยคลองคูจาม สามเณรมีความสนใจในการศึกษทางหมอยาและทางวิปัสสนาธุระ

     ในช่วงเวลาต่อมาอาจารย์สุกได้ย้ายมาจำพรรษาอยู่ที่วัดพลับ ทางฝั่งธนบุรี (ปัจจุบันคือวัดราชสิทธาราม) สามเณรช้างได้ย้ายติดตามมาอยู่ด้วย ต่อมาอาจารย์สุกได้ย้ายมาจำพรรษาอยู่ที่วัดโปรดเกศเชษฐาราม ในนครเขื่อนขันธ์ (อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการในปัจจุบัน) อาจารย์สุกได้รับเลื่อนสมณศักดิ์เป็น “พระครูปัญญาภิสารเถร” ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาสวัดโปรดเกศเชษฐาราม สามเณรช้างก็ได้อยู่จำพรรษากับพระครูปัญญาภิสารเถรมาโดยตลอด

     กล่าวกันว่ามีความรู้เชี่ยวชาญในการเป็นหมอยารักษาโรคต่างๆ เป็นที่เลื่องลือ และมีชาวไทยชาวจีนให้ความเคารพนับถือมาก ทั้งยังปฏิบัติหน้าที่เป็นอาจารย์สอนวิปัสสนาธุระด้วย เมื่อพระครูปัญญาภิสารเถร (สุก) มรณภาพลงแล้ว พระปลัดดำผู้เป็นรองเจ้าอาวาสได้ทำหน้าที่เจ้าอาวาสแทน และได้รับการเลื่อนชั้นสมณศักดิ์เป็น “พระวินยานุบูรณาจารย์” ส่วนพระช้างก็ได้รับเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระปลัดช้าง ในฐานานุกรมของพระวินยานุบูรณาจารย์ด้วย

     เมื่อเวลาล่วงมาถึง พ.ศ. ๒๔๓๒ ในสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ครั้งหนึ่งในราชสำนักฝ่ายใน มีพระญาติวงศ์ที่เป็นสตรีเรียกพระนามกันโดยทั่วไปว่า “พระทูลกระหม่อมแก้ว” เกิดประชวรหนัก แม้ทางแพทย์หลวงจะถวายการรักษาจนสุดความสามารถก็มิได้ทุเลาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัวฯ ได้ตรัสปรึกษาแพทย์หลวงว่ายังมีหมอยาที่ดีๆ เก่งสามารถที่ไหนอีกไหม ที่พอจะรักษาได้ แพทย์หลวงจึงได้กราบบังคมทูลและแนะนำว่า มีพระภิกษุปลัดช้างอยู่วัดปากลัดหรือวัดโปรดเกศเชษฐารามมีความสามารถอยู่จึงโปรดให้นำเรือเร็วไปรับพระปลัดช้างมาถวายการรักษา เมื่อทูลกระหม่อมแก้วได้เสวยพระโอสถแล้ว ถึงกับทรงอุทานขึ้นว่า “เออยังงี้ถึงจะเรียกว่ายา” ต่อจากนั้นมาก็ได้ทรงทุเลาและหายจากประชวน

     ต่อจากนั้นพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ได้ทรงกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ให้พระปลัดช้างเป็นพระราชาคณะ ได้เป็น “พระญาณสังวรเถร” (แต่ชาวบ้านทั่วไปเรียกว่าท่านเจ้าช้าง) ลำดับจากนั้นมาพระญาณสังวรเถร (ช้าง) ได้รับตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาสวัดโปรดเกศเชษฐารามและเป็นเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายสงฆ์ไทย ซึ่ง ในสมัยนั้นการปกครองคณะสงฆ์ไทยยังแยกเจ้าคณะสงฆ์ฝ่ายรามัญอยู่ด้วยอีกฝ่ายหนึ่งตลอดช่วงระยะเวลาที่พระญาณสังวรเถร (ช้าง) จำพรรษาอยู่ ณ วัดโปรดเกศเชษฐาราม ทุกปีในช่วงออกพรรษา