|
VIEW : 1,538
เพิ่ม/แก้ไขข้อมูลสถานะเดิม
สมเด็จพระพุฒาจารย์ มีนามเดิมว่า โสม ศุภเทศ เกิดเมื่อวันที่ ๑๕ กุมภาพันธ์ จุลศักราช ๑๒๓๖ ตรงกับวันจันทร์ขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือน ๓ ปีจอ พุทธศักราช ๒๔๑๗ เวลาใกล้รุ่ง เป็นปีอธิกมาส ที่ ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี โยมบิดาชื่อ เทศ โยมมารดาชื่อ ภุม เมื่ออายุ ๔ ปี มารดาได้ถึงแก่กรรม จึงได้อยู่ในสำนักแห่งตากับยายเลี้ยงต่อมาได้เล่าเรียนหนังสือไทยอยู่บ้าน จนอายุ ๑๒-๑๓ ปี
บรรพชาอุปสมบท
ปฐมวัย อายุ ๑๒-๑๓ ปี ย่าได้รับไปให้อยู่ที่วัดในสำนัก พระครูรัตนมุนี ศรีสังฆราชาวังกาแก้ว (ทองอยู่) เจ้าคณะใหญ่เมืองไชยา (ผู้เป็นพี่ชายของย่า) ที่วัดโพธาราม (วัดเหนือ) ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฏร์ธานี ได้เล่าเรียนหนังสือขอมสูตรมูลไวยากรณ์ จนอายุได้ ๑๕ ปี จึงบรรพชาเป็นสามเณร เมื่อพระครูรัตนมุนี มรณภาพได้เรียนภาษาบาลีในสำนัก พระชยาภิวัฒน์ (หนู ติสฺโส) พ.ศ. ๒๔๓๗ ได้เข้ามาอยู่กรุงเทพมหานคร ในสำนัก พระราชมุนี (ปุ่น) วัดอรุณราชวราราม ธนบุรี ได้เล่าเรียนพระปริยัติธรรมในสำนัก พระยาธรรมปรีชา (บุญ) อาจารย์เอี่ยม วัดพระเชตุพน และพระราชมุนี บ้าง การมากรุงเทพมหานครในครั้งนั้น ท่านเจ้าประคุณสมเด็จ ฯ บอกว่าได้มาทางเรือสมัยนั้นเข้าจะเก็บค่าเรือคนละ ๕ บาท แต่โดยเฉพาะพระคุณท่านยังเด็กเล็กนัก เขาเลยเก็บค่าเรือเพียง ๑๐ สลึง (สองบาทห้าสิบสตางค์) เวลานั้นอายุ ๑๙ ปี ย่าง ๒๐ ปี ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๑๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๓๗ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๙ ปีมะเมีย
อุปสมบท เมื่อวันที่ ๒๒ เมษายน พ.ศ. ๒๔๓๙ พระราชมุนี พาไปอุปสมบทที่วัดชีปะขาว อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยมี พระโพธิวงศาจารย์ (วิญญู รตนโชติ ป.ธ.๔) เมื่อครั้งยังเป็นที่พระปริยัติวงศาจารย์ วัดบรมวงศ์อิศรวราราม เป็นพระอุปัชฌาย์ พระครูสมุห์แย้ม วัดสามกุฏี ตำบลบางยี่ขัน กับ สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสฺสเทโว) ครั้งดำรงตำแหน่งพระศรีสมโพธิ (แพ ติสฺสเทโว ป.ธ.๕) เป็นคู่สวดกรรมวาจาจารย์
การศึกษา
| พ.ศ. ๒๔๓๘ สอบได้ ประโยค ๑ - ๒ |
| พ.ศ. ๒๔๔๑ สอบได้ เปรียญธรรม ๓ ประโยค |
| พ.ศ. ๒๔๔๔ สอบได้ เปรียญธรรม ๔ ประโยค |
| พ.ศ. ๒๔๔๕ สอบได้ เปรียญธรรม ๕ ประโยค |
ตำแหน่ง
ฝ่ายปกครอง
| พ.ศ. ๒๔๖๙ | เป็น วัดราชบุรณราชวรวิหาร |
| พ.ศ. ๒๔๖๙ | เป็น พระอุปัชฌาย์ |
| พ.ศ. ๒๔๘๕ | เป็น สมาชิกสังฆสภา |
| พ.ศ. ๒๔๘๕ | เป็น ประธานคณะวินัยธรชั้นฏีกา |
| พ.ศ. ๒๔๘๙ - ๒๕๐๕ | เป็น เจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร |
มรณกาล
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โสม ฉนฺโน) ถึงมรณภาพด้วยโรคชรา ณ โรงพยาบาลสงฆ์ กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ ๑๘ กันยายน พ.ศ. ๒๕๐๕ เวลา ๒๑.๔๕ น. สิริรวมชนมายุ ได้ ๘๙ ปี พรรษา ๖๗ ได้รับพระราชทานน้ำสรงพระศพและโกศลไม้สิบสอง พร้อมด้วยเครื่องประดับอิสริยยศเป็นเกียรติยศ เป็นเจ้าอาวาสครองวัดสุทัศนเทพวราราม ๑๖ ปี
พระราชทานเพลิงศพ ณ หน้าพลับพลาอิสสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันเสาร์ที่ ๒๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๐๖
สมณศักดิ์
|
พ.ศ. ๒๔๔๙ เป็น
พระครูปลัด
ฐานานุกรมใน พระเทพมุนี (อิ่ม จนฺทสิริ)
|
|
พ.ศ. ๒๔๕๗ เป็น
พระราชาคณะชั้นสามัญ
ที่ พระวิเชียรธรรมคุณาธาร
|
|
๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๖๙ เป็น
พระราชาคณะชั้นราช
ที่ พระราชเวที ตรีปิฏกภูษิต ธรรมบัณฑิต ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
|
|
๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๓ เป็น
พระราชาคณะชั้นเทพ
ที่ พระเทพเวที ตรีปิฏกคุณ สุนทรธรรมภูษิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
|
|
๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๒ เป็น
พระราชาคณะชั้นธรรม
ที่ พระธรรมดิลก ศากยบุตตินายก ตรีปิฎกบัณฑิต ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
|
|
๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๙๐ เป็น
พระราชาคณะเจ้าคณะรอง
มีราชทินนามตามที่จารึกในหิรัญบัฏว่า พระอุบาลีคุณุปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ตรีปิฎกคุณาลังการ นานาสถานราชคมนีย์ สาธุการีธรรมากร สุนทรศีลาธิขันธ์ อรัณยวาสี
|
|
๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๐๐ เป็น
สมเด็จพระราชาคณะ
ที่ สมเด็จพระพุฒาจารย์ เอนกสถานปรีชา สัปตวิสุทธิจริยาสมบัติ นิพัทธธุตคุณ สิริสุนธรพรตจาริก อรัญญิกมหาปริณายก ตรีปิฎกโกศล วิมลคัมภีรญาณสุนทร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัณยวาสี
|