บรรพชาอยู่ที่วัดศรีโพธิชัยในเมืองนั้น พ.ศ. ๒๔๓๒ ลงมากรุงเทพ สึกเป็นศิษย์วัดอยู่ที่วัดโสมนัสวิหาร ประมาณ ๓ เดือนเศษ

     บรรพชา ณ วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ ร.ศ. ๑๑๐ (พ.ศ. ๒๔๓๔) สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิส สยามมกุฎราชกุมาร ทรงบรรพชาก็ได้เฝ้าถวายตัว และได้ตามเสด็จไปนมัสการพระปฐมเจดีย์ ครั้งหนึ่งฯ และศกนั้นเอง สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส เมื่อยังทรงดำรงพระยศเป็น พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิญาณวโรรส เสด็จประทับที่วัดบวรนิเวศวิหาร จึงได้เรียนบาลีไวยากรณ์และคัมภีร์ธรรมบท และพระวินัยปิฎก ในสำนักของพระองค์ท่าน

   อุปสมบทเป็นภิกษุ เมื่อวันที่ ๖ กรกฎาคม ร.ศ. ๑๑๑ (พ.ศ. ๒๔๓๕) อายุได้ ๒๑ ปี

     วันที่ ๓ ธันวาคม ร.ศ. ๑๑๓ สอบไล่ได้ชั้นเปรียญตรี ซึ่งเทียบกับ ๔ ประโยค และได้รางวัลที่ ๑ ในชั้นนี้ด้วย (นาฬิกาพกตราสมอ ๑ เรือน เงิน ๔๐ บาท) ฯ และใน ร.ศ. ๑๑๓ นั้นเอง ได้รับที่ฐานานุกรมเป็นพระครูปริตโกศล มีนิตยภัตต์เดือนละ ๖ บาท และได้เป็นนายกของภิกษุสามเณรบวชใหม่ มีหน้าที่แนะนำธรรมวินัยด้วย พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส ได้ประทานพระรูปใหญ่ของพระองค์ ๑ รูป ให้เป็นรางวัลในการแนะนำดี เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาส จอมบึง เมืองราชบุรี ก็ได้ตามเสด็จด้วย ถึงวันที่ ๓ ธันวาคม ร.ศ. ๑๑๕ (พ.ศ. ๒๔๓๙) เข้าสอบไล่ได้ชั้นเปรียญเอก ซึ่งเทียบกับ ๗ ประโยค(อย่างเก่า) อันนับว่าเป็นชั้นที่สูงสุดของวิทยาลัยและได้รับรางวัลที่ ๑ ในชั้นนี้ด้วย

     ร.ศ. ๑๑๕ (พ.ศ. ๒๔๓๙) ได้เป็นครูเอกในโรงเรียนมหามกุฎราชวิทยาลัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินมาทอดพระเนตรในโรงเรียน ได้สอนนักเรียนโดยวิธีบาลีภาษา ถวายตัวครั้งหนึ่ง เมื่อ ร.ศ. ๑๑๖ (พ.ศ. ๒๔๔๐) สมเด็จพระบรมราชินีนารถ เสด็จทอดพระเนตรในโรงเรียน ก็ได้สอนนักเรียนถวายตัว และเมื่อ ปรินส์เคา ออฟตุริน เจ้าต่างประเทศ (กรุงอิตาลี) เสด็จเข้ามากรุงเทพฯ และได้เสด็จทอดพระเนตรในโรงเรียน ก็ได้สอนนักเรียนถวายตัวอีกครั้งหนึ่ง ครั้นวันที่ ๕ มิถุนายน ร.ศ. ๑๒๑ (พ.ศ. ๒๔๔๕) ได้ลาสิกขาบท

     วันที่ ๘ มิถุนายน  ร.ศ. ๑๒๑ พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์  ปลัดทูลฉลองกระทรวงธรรมการ  ได้นำเข้าเฝ้าถวายตัว  ทูลเกล้าฯ ถวายดอกไม้ธูปเทียนที่หน้าพระที่นั่งวิมานเมฆ  พระราชวังสวนดุสิต  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้เข้ารับราชการในกรมราชบัณฑิต  ซึ่งรวมอยู่ในกรมแต่งตำรา  กรมศึกษาธิการ  วันที่ ๑๒ มิถุนายน ร.ศ. ๑๒๑ เป็นวันแรกเข้ารับราชการในตำแหน่งผู้ช่วยแต่งตำราเรียน  ได้รับพระราชทานเงินเดือน เดือนละ ๔๐ บาท  วันที่ ๒๙ พฤษภาคม ร.ศ. ๑๒๒  ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็น  หลวงญาณวิจิตร  นายด้านกรมราชบัณฑิตซ้าย ถือศักดินา ๔๐๐ มีตำแหน่งเป็นผู้ช่วยแต่งตำราเรียนตลอดมา  ในระหว่างที่รับราชการในตำแหน่งนี้  ก็ได้ช่วยตรวจแก้ใช้ตำราเรียน  ซึ่งได้จัดพิมพ์ขึ้นใหม่เสมอและได้ช่วยเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี  เมื่อครั้งเป็นพระไพศาลศิลปศาสตร แต่งธรรมจริยา ๖ หนึ่งเล่ม  ได้แต่งวิธีสอนเบญจศีลเบญจธรรม ๑ เล่ม

     ร.ศ. ๑๓๐ (พ.ศ.๒๔๕๔) ได้เลื่อนตำแหน่งเป็นปลัดกรมราชบัณฑิต  วันที่ ๒๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๖๑ พระราชทานเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยาวิจิตรธรรมปริวัตร

     พ.ศ. ๒๔๖๖  ได้รับพระราชทานตำแหน่งเป็นเจ้ากรมราชบัณฑิต  วันที่ ๒๐-๒๓-๒๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๖๘  ได้บูชาอัฐทิศในทิศทักษิณในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปกพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว  หน้าที่ราชบัณฑิตย้ายไปขึ้นราชบัณฑิตยสภา  ซึ่งโปรดเกล้าฯ ตั้งขึ้นใหม่

     ต่อมายังคงรับราชการจนถึง พ.ศ. ๒๔๗๒ จึงออกจากประจำการรับพระราชทานเบี้ยบำนาญ

     พ.ศ. ๒๔๗๗  ป่วยเป็นโรคลำไส้พิการ  แพทย์ได้จัดการรักษาจนสุดความสามารถ  โรคมีทรงกับทรุด  ถึงวันที่ ๕ มกราคม ถึงแก่กรรมด้วยอาการอันสงบ  เวลา ๒๑ นาฬิกา ๑๕ นาที รวมอายุ ๖๓ ปี