นับตั้งแต่ท่านอุปสมบทเป็นพระภิกษุสงฆ์ ท่านเป็นพระทีงคงแก่พระธรรมวินัยอย่างเคร่งครัด เป็นพระนักพัฒนา มีวิสัยทัศน์ที่ก้าวไกลในการธำรงไว้ซึ่งพระพุทธศาสนา เริ่มจากศึกษาด้านธรรมะ ตามรอยองค์พระศาสดา ต่อมาได้เดินทางไปเมืองหลวง โดยไปศึกษาวิปัสนากรรมฐาน กับ พระธรรมธีรราชมหามุนี (โชดก ญาณสิทฺธิ ป.ธ.๙) วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฏิ์ กรุงเทพมหานคร จนสำเร็จกระบวนวิชา โดยมีพระสหธรรมิกรุ่นพี่ ตรวจสภาวะจิต ซึ่งเป็นพระชาวมอญ คือ พระราชอุดมมงคล (เอหม่อง อุตฺตโม หรือ หลวงพ่ออุตมะ) วัดวังก์วิเวการาม จังหวัดกาญจนบุรี และต่อมาท่านก็เดินธุดงค์อยู่ช่วงหนึ่งจนเข้าใจถึงแก่นแท้ ต่อมาได้เดินทางกลับมาจำพรรษาที่วัดอภัยเขตตาราม ซึ่งเป็นวัดที่ พระครูอภัยเขตนิคม (เซ่ง อภโย) อดีตเจ้าคณะอำเภอบ้านนาสาร วัดบ้านส้อง พระอุปัชฌาย์จารย์ของท่านได้สร้างไว้ และได้เป็นเจ้าอาวาสมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๙๖ ตราบจนถึงปัจจุบันนี้

     ท่านเป็นพระนักพัฒนา ได้ดำเนินการงานในหน้าที่ด้วยความเรียบร้อย ดีงามของคณะสงฆ์และการพระศาสนา ตามตำแหน่งที่ได้รับมอบหมายด้วยความเรียบร้อยทุกประการ โดยความร่วมมือในการทำงานของคณะสงฆ์ ได้วางแบบแผนเป็นรากฐานการดำเนินงานไว้จนถึงปัจจุบัน ท่านเป็นพระอริยสงฆ์ที่มีอายุและพรรษายืนยาว เป็นที่เคารพนับถืออย่างกว้างขวาง คุณธรรมในตัวท่านที่ควรยึดถือเป็นแบบอย่างคือ อุเบกขา การวางเฉย สมถะ ความสะอาดเรียบร้อย และ ความประหยัดมัธยัสถ์ ปัจจุบันท่านมีสุขภาพร่วงโรยตามวัย มีภาพจำคือ ท่านจะมีไม่เท้าอยู่ ๑ ด้าม ไว้พกพาค้ำยันช่วยเวลาเดินไปไหนมาไหน นับว่าท่านยังมีสุขภาพที่แข็งแรง สามารถนั่งรับแขกสาธุชนที่ไปกราบไหว้บูชา ท่านมีเมตตาธรรมสูงมาก ไม่เลือกชั้นวรรณะ สามารถเข้าพบสนทนาธรรมและเรื่องต่างๆได้ทุกเพศ ทุกวัย ท่านมีความจำที่แม่นมาก ยังปฏิบัติกิจโดยการกวาดลานวัดเป็นประจำ เห็นได้จากความสะอาดเรียบร้อยภายในวัดท่าน และความสะอาดของกุฏิที่ท่านพักจำพรรษาของท่าน

     พระราชมงคลวชิราภรณ์ (ประพันธ์ สุจิณฺโณ) มรณภาพด้วยอาการสงบ เมื่อวันเสาร์ ที่ ๑๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๗ ตรงกับ วันขึ้น ๗ ค่ำเดือน ๔ ปีเถาะ เวลาเย็น ณ กุฏิเจ้าอาวาส วัดอภัยเขตตาราม ตำบลนาสาร อำเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี สิริอายุ ๑๐๕ ปี ๑ เดือน ๒ วัน พรรษา ๘๓